Mersin Hangi Sayı?
Konya’da yaşıyorum, mühendislik ve sosyal bilimlere olan ilgim yüzünden kafamda sürekli bir düşünsel çark dönüp duruyor. Bugün biraz farklı bir konuyu ele almak istiyorum: “Mersin hangi sayı?” Duyduğumda hep aklıma gelen sorular şu: Mersin, bir sayısal değerle tanımlanabilir mi? Matematiksel bakış açısıyla ve insani duygusal bir bakış açısıyla bu soruya nasıl yaklaşılabilir? Hadi, biraz tartışalım.
Mersin Hangi Sayı? – İçimdeki Mühendis Bakıyor
Mühendislik bakış açısıyla başladığımda, derhal aklıma gelen ilk şey: Matematiksel bir soruya benzer şekilde yaklaşmak. Bize öğretilenlerden hatırladığım bir şey var: sayılar evrende belirli bir düzeni temsil eder. Her şeyin bir sayısal karşılığı vardır. O zaman, “Mersin hangi sayı?” sorusunun matematiksel bir karşılığı olması gerekir mi? Hadi gelin, bir deneme yapalım.
Sayısal bir şey belirlemek için, Mersin’i harflerin sayısal karşılıklarıyla ilişkilendirebiliriz. Eğer her harfe A=1, B=2, C=3 şeklinde bir değer atarsak, Mersin kelimesinin sayısal karşılığını hesaplayabiliriz:
M = 13
E = 5
R = 18
S = 19
İ = 9
N = 14
Bu durumda, Mersin’in sayısal karşılığı 13 + 5 + 18 + 19 + 9 + 14 = 78 eder. Hmmm, bu oldukça ilginç. Eğer sadece sayılarla düşünüyorsak, Mersin 78’e denk geliyor. Ancak, bu yaklaşımda bazı eksiklikler olabilir. Sayılarla ölçülen bir şeyin anlamı, bazen anlamın ötesine geçebilir, değil mi?
Mersin Hangi Sayı? – İçimdeki İnsan Hissediyor
Burası işin farklı bir boyutunun devreye girdiği yer: içimdeki insan. Sayıların ötesinde bir anlam arayalım. Mersin’i sadece bir sayı olarak görmek bana biraz yetersiz geliyor. Çünkü Mersin, bir şehirden çok daha fazlasıdır; bir kimliktir. Mersin’in kokusu vardır, denizi vardır, insanları vardır. Ve her birini, sayılarla anlatmak imkansızdır.
Mersin, Akdeniz’in sıcağını taşıyan, dinamik ve hayat dolu bir şehirdir. Sadece bir sayı olarak tanımlanamaz. Benim için Mersin, samimiyetin, sıcaklığın ve misafirperverliğin sembolüdür. Bir şehir bir sayıya indirgenemez. Çocukluk anılarımda, Mersin’in sahilinde geçirdiğim zamanlar hep canlıdır; ailemle gittiğimiz plajlar, arkadaşlarımla geçirdiğimiz yaz günleri. Mersin’i bu kadar soyut bir şeye, bir sayıya indirgemek içimdeki insana tamamen ters geliyor.
Peki ya içimdeki mühendis? O da hemen karşı bir argüman sunuyor: “Ama bu kadar soyutlaşmak, analitik bakış açısına tamamen zıt. Sayılar her şeyin temelindedir.” Bu noktada gerçekten de iki dünya arasında sıkıştığımı hissediyorum. Matematiksel doğruluk ile insani duygu arasındaki dengeyi kurmak zor.
Mersin Hangi Sayı? – Sosyal Bilimler Perspektifinden
Bir mühendis olarak, her şeyin bir sayısal karşılığı olduğunu kabul etsem de, sosyal bilimci yönüm de devreye giriyor. İnsanlar, şehirler, kültürler birer “sayısal veri” gibi ele alınabilir mi? Mersin’i ele alırken, sadece sayılarla değil, toplumsal yapısı, kültürel zenginliği ve tarihî geçmişiyle de bakmak gerekiyor.
Mersin, tarihten gelen derin kökleriyle, farklı medeniyetlerin izlerini taşıyan bir şehir. Tarsus’taki Cleopatra Kapalı Çarşısı, St. Paul Kuyusu, Antik Yunan ve Roma izleri… Bunlar sayılara, verilere indirgenebilecek şeyler değil. Burada tarih, duygular ve toplumsal yapılar ön planda. Bir şehrin sayısal değeri, onun kültürel derinliğini yansıtmakta ne kadar yeterlidir?
Bir şehir, bir sayı olabilir mi? Elbette, tarihî verilerle bir miktar sayısallaştırabiliriz: Nüfus yoğunluğu, eğitim seviyesi, gelir durumu gibi metrikler… Ama Mersin’in tam anlamıyla bir sayıya indirgenebilmesi, bu şehri ve insanlarını anlamanın ne kadar yetersiz olduğunun bir göstergesidir.
Mersin’in Sayısal Değeri: Gerçekten Ne Olmalı?
Bütün bu bakış açıları arasında bir sonuca varmaya çalışmak zor. İçimdeki mühendis her zaman bir sayısal analiz arar, ancak içimdeki insan bunun yetersiz olduğunu hisseder. Mersin, tek bir sayı ile tanımlanamayacak kadar zengin bir şehirdir. Matematiksel açıdan 78 gibi basit bir değeri temsil edebilir, ancak duygusal açıdan her şeyden çok daha fazlasıdır.
Sonuç olarak, Mersin hangi sayı sorusuna verdiğimiz cevap, bakış açımıza ve neyi ifade etmeye çalıştığımıza göre değişir. Eğer bir sayı arıyorsanız, 78 olabilir. Ama gerçekten Mersin’i anlamak istiyorsanız, onun sayısal olmayan yanlarını, tarihini, kültürünü ve insanlarını da göz önünde bulundurmalısınız. Çünkü Mersin bir sayı olamaz, o bir yaşam biçimidir.